Wat moet je weten over een warmtepomp?

Een warmtepomp werkt eigenlijk als een omgekeerde koelkast. In een koelkast wordt warmte onttrokken aan de binnenkant van de koelkast, waardoor de temperatuur daalt in de koelkast. Het apparaat geeft de warmte af aan de lucht buiten het apparaat (voel maar eens achter de koelkast!). Als aandrijving voor verwarming in huis doet een warmtepomp ongeveer hetzelfde. Hierbij onttrekt het toestel warmte-energie uit de omgeving (water, lucht, bodem), die vervolgens in de vorm van warmte wordt vrijgegeven in het verwarmingssysteem dat met de pomp is verbonden. Er zijn verschillende soorten warmtepompen die werken met een andere warmtebron, deze zullen we nu kort toelichten.

Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende soorten warmtepompen. Zo zijn er varianten die helemaal zonder gas werken, de all-electric variant bijvoorbeeld. Ook heb je de hybride warmtepompen die nog deels op gas werken. Hier zijn alle warmtepompen op een rij:

Hybride: deze werkt door gebruik te maken van een combinatie van een elektrische warmtepomp en een verbrandingssysteem (zoals een gasgestookte ketel) om warmte te leveren aan het huis.

Elektrisch: gaat in werking door elektriciteit te gebruiken om warmte te genereren, door het verhogen van de temperatuur van een bron van lage temperatuur (zoals de grond of de buitenlucht).

Lucht/water: Werkt door de warmte van de buitenlucht op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warm water te leveren voor verwarming en warm tapwater.

Water/water: deze werkt door de warmte uit grondwater of oppervlaktewater op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan het huis.

Lucht/lucht: Werkt door de warmte van de binnenlucht af te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan een andere ruimte in het huis.

Aard: Werkt door de warmte van de aarde op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan het huis.

Warmteafgiftesysteem

Het warmteafgiftesysteem heeft ook een grote impact op de efficiëntie van jouw warmtepomp. Met behulp van het warmteafgiftesysteem wordt de opgewekte warmte van de pomp verspreid door de woning. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van radiatoren, convectoren, wand- en vloerverwarming. Wanneer je dus een warmtepomp wilt installeren, moet je ervoor zorgen dat jouw warmteafgiftesysteem samen kan werken met de dit apparaat. Belangrijk om te weten is dat de gemiddelde warmtepomp het cv-water tot ongeveer 45-50 graden verwarmt, waarna het afgegeven kan worden. In verhouding, de traditionele CV ketel verwarmt het water tot zo’n 90 graden. Over het algemeen geldt dat je het warmteafgifteoppervlak moet vergroten wanneer je een warmtepomp hebt geïnstalleerd. Het warmteafgifteoppervlak kan vergroot worden door het plaatsen van extra radiatoren, convectoren of vloerverwarming. Zorg er daarnaast voor dat het warmteafgiftesysteem ook met de lagere temperaturen kan werken.

Ben jij ‘warmtepomp-ready’?

Voordat je een warmtepomp aanschaft moet de woning eerst voldoende geïsoleerd zijn. Het is namelijk belangrijk dat het zo efficiënt mogelijk kan verwarmen en niet binnen grote temperatuurverschillen hoeft te werken. Denk bijvoorbeeld aan een koelkast. Een koelkast werkt namelijk ook niet als de deur open staat: te veel energieverlies. Over het algemeen geldt dat een huis voor de aanschaf goed geïsoleerd moet zijn. In het geval van een hybride warmtepomp is spouw-, vloer- en dakisolatie nodig. Ook is er HR++-glas nodig. De meeste woningen die na 1995 zijn gebouwd, zijn goed geïsoleerd en hebben energielabel B.

Het wonder van de warmtepomp

Een warmtepomp onttrekt dus warmte van een bron buiten de pomp, zoals bijvoorbeeld lucht. Het ‘verplaatsen’ van deze warmte kost energie, maar deze energie kan uiteindelijk ook in warmte worden omgezet. Op deze manier kan de pomp een enorm hoge efficiëntie (400-500%) behalen ten opzichte van een normale CV-ketel (90%). Dit wordt ook wel het wonder genoemd. Stel je onttrekt 4kW aan warmte uit de lucht en gebruikt hier 1kW stroom voor. Dan kun je hier dus 5kW warmte mee genereren: een efficiëntie van 500%.

Hoeveel stroom gebruikt een warmtepomp?

Zonnepanelen zijn een goede combinatie met een warmtepomp, aangezien een warmtepomp veel elektriciteit gebruikt. Wanneer je zelf je elektriciteit opwekt, hoef je geen stroom ‘van het net’ te halen om jouw pomp van energie te voorzien. Zonnepanelen zorgen er dus voor dat je de elektriciteitsvraag van jouw pomp kan opvangen wat een positieve invloed heeft op de energierekening.

Advies over een warmtepomp

Bij Woon Duurzaam Adviseur kunnen wij jou adviseren over welke isolerende maatregelen het beste bij jouw woning passen en hoeveel je hiermee kunt besparen. Daarnaast kunnen wij jou ook vertellen of jouw woning ‘warmtepomp ready’ is, of dat je eerst misschien nog andere maatregelen moet doorvoeren.

Binnen het maatwerk Woon Duurzaam Advies kunnen wij jou ook adviseren over welke variant het beste bij jouw huishouden past. Zo kijken wij naar verschillende parameters van jouw woning zoals: huidige energievraag, aanwezigheid van isolerende maatregelen of zonnepanelen en jouw toekomstige energiebehoefte. Aan de hand van deze parameters berekenen wij het benodigde vermogen (in kW) van de warmtepomp en kijken daarna welk type het beste bij jouw totaalplaatje past.

Na het advies voor jouw specifieke woonsituatie kunnen we je ook helpen met de uitvoering. Wij werken samen met erkende partners in de installatiebranche, zoals Klimax, die offertes kunnen opleveren die aansluiten op jouw advies. Op deze manier zorgen we er dus voor dat het idee van de warmtepomp geen gebakken lucht meer is, maar dat jij er ook echt straks op een duurzame manier er warm bij zit. 

Transitie Visie Warmte

Je hebt het vast voorbij zien komen, in 2050 zijn alle woningen in Nederland aardgas vrij. Zoiets gebeurt niet zomaar! Gemeentes gaan starten met deze realisatie middels de Transitie Visie Warmte (TvW). In het volgende artikel leggen wij jou uit wat de TvW is en hoe jij kunt helpen met het bereiken van de doelstellingen in de Transitie Visie Warmte. 

Rol van gemeenten

Gemeenten spelen een belangrijke rol in het verduurzamen van de gebouwde omgeving, bijvoorbeeld met het opstellen van de Transitie Visie Warmte. Dit is een plan waarin staat hoe we Nederland in 2050 aardgas vrij kunnen verwarmen en koken. De TvW is een samenwerking tussen gemeenten, energieloketten, burgers en lokale partijen, waardoor er een meetbare visie ontstaat met heldere doelstellingen voor het verduurzamen van specifieke wijken. Dit geeft inwoners en bedrijven een handelsperspectief en er worden mijlpalen en verantwoordelijkheden afgesproken voor startbuurten, waardoor er een heldere aanpak is voor de wijken waar de gemeente begint met verduurzamen. 

Hoe kan ik als bewoner bijdragen aan Transitie Visie Warmte?

Oke duidelijk! Maar hoe kan ik als bewoner bijdragen aan de TvW? Er zijn verschillende manieren waarop jij kan bijdragen aan de TvW, hieronder staan enkele voorbeelden: 

  • Deelname aan gemeentelijke en lokale bijeenkomsten: Gemeenten organiseren regelmatig consultaties en bijeenkomsten waar inwoners hun mening kunnen geven over de Transitie Visie Warmte. Hierdoor kan de gemeente rekening houden met de wensen en zorgen van de inwoners. 
  • Investeren in duurzame verwarmingstechnieken: Bewoners kunnen zelf bijdragen aan de Transitie Visie Warmte door te investeren in duurzame verwarmingstechnieken zoals warmtepompen, zonnepanelen of pelletkachels. De Woon Duurzaam Adviseur geeft ook advies over duurzame verwarmingsmethodes of volledig van het gas af gaan. 
  • Aanschaffen van energiezuinige apparaten: Door energiezuinige apparaten aan te schaffen, zoals een energiezuinige koelkast of wasmachine, kan een bewoner bijdragen aan de energiebesparing in de eigen woning. Mocht je nog niet overal LED-verlichting hebben, dan is dat ook een eenvoudige stap om te ondernemen.
  • Isoleren: Door te isoleren kan een bewoner bijdragen aan een lagere energievraag en dus minder CO2 uitstoot. Er zijn verschillende manieren om te isoleren. Denk aan dakisolatie, vloerisolatie en spouwmuurisolatie.   

Er zijn dus verschillende opties om je woning te verduurzamen en je klaar te stomen om van het aardgas af te gaan. Binnenkort wordt er meer gedeeld of de plannen van de gemeentes.

Meer weten?

Wil je nou nog meer weten over isoleren of heb je andere vragen over verduurzaming, neem dan contact met ons op of schrijf je in voor de nieuwsbrief.

Energielabels

Een energielabel geeft een eerste indicatie van de verduurzamingspotentie van een woning. Want hoe lager het energielabel, hoe meer er verduurzaamt dient te worden. Wij nemen je mee in hoe het precies werkt!

Label A tot G

Een belangrijk onderdeel van de verduurzaming van je woning is het vastleggen van het resultaat. Hierdoor kan de verduurzaming ook terug te zien zijn in de waarde van de woning middels een energielabel. Hiermee krijgt de woning een label van A tot G, waarbij A het meest energie-efficiënt is en G het minst energie-efficiënt. Hiermee kan je als eigenaar zien of je maatregelen hebben geholpen of niet, en ook kunnen kopers of huurders zien hoe energie-efficiënt de woning is.

Positieve invloeden verkoop- of verhuurprijs

Het energielabel kan ook een positieve invloed hebben op de uiteindelijke verkoop- of verhuurprijs van een woning en een groen energielabel kan de verkoop of verhuur van een woning versnellen.

Wanneer krijg je een beter energielabel?

Een woning krijgt een beter energielabel als er maatregelen worden genomen om de energie-efficiëntie te verhogen. Er zijn verschillende manieren om een beter energielabel te krijgen voor je woning. Hieronder staan een paar voorbeelden:

  • Isoleer je woning: De meeste warmte verdwijnt uit een woning via de ramen, deuren, muren, dak en vloer. Het isoleren van deze delen van een woning kan een significant verschil maken in de energie-efficiëntie.
  • Vervang oude apparaten en installaties: Het vervangen van oude en inefficiënte apparaten en installaties, zoals een cv-ketel of wasmachine, kan een groot verschil maken in de energie-efficiëntie van een woning.
  • Installeer zonnepanelen: Door zonnepanelen te installeren, kan je een deel van de energie die nodig is voor verwarming en warm water zelf opwekken.

Ga aan de slag!

Met behulp van het Woon Duurzaam Advies kun jij inzicht krijgen in hoe jouw woning verduurzaamd kan worden. Wij hanteren de volgende kostenstaffel voor de aanvraag van een energielabel:

Kosten aanvraag energielabel

Wij verzorgen een energielabel voor de verkoper volgens de volgende staffel:

VloeroppervlakteConsumentenprijs (incl. BTW) 
< 100 m2€ 315,-€ 260,33,-
100 – 150 m2€ 340,-€ 280,99,-
150 – 200 m2€ 390,-€ 322,31,-
200 – 250 m2€ 440,-€ 363,64,-
250+ m2Op aanvraag 
De tabel is gebaseerd op prijzen van januari ’23

Vraag via de website van de Woon Duurzaam Adviseur jouw energielabel aan. Wanneer je verdere vragen hebt kun je altijd contact met ons opnemen!

Prijsplafond

De Nederlandse overheid heeft besloten om maximale energieprijzen voor burgers in te stellen voor 2023. Dit heet het prijsplafond en het is bedoeld om ervoor te zorgen dat je energierekening niet te hoog wordt. Als je minder dan 1200 kubieke meter gas verbruikt per jaar, betaal je 1,45 euro per kubieke meter, inclusief belasting. Voor stroom geldt een jaarlijks prijsplafond van 2900 kWh, waarbij je 40 cent per kWh betaalt, inclusief belastingen. Houd er rekening mee dat het prijsplafond niet jaarlijks berekend wordt, maar dat je eigenlijk twee keer per jaar een prijsplafond hebt. De overheid heeft het plafond voor gas en stroom verdeeld over de 365 dagen van het jaar, rekening houdend met het gemiddelde verbruik op elke dag in Nederland. Zo heb je bijvoorbeeld op een winterdag een hoger plafond voor gas dan op een zomerse dag, omdat we in de winter gemiddeld meer gas verbruiken dan in de zomer. In de onderstaande tabel kun je vinden hoeveel elektra of gas je gemiddeld per maand mag gebruiken om binnen het prijsplafond te blijven[1].

Maand in 2023JanuariFebruariMaartAprilMeiJuniJuliAugustusSeptemberOktoberNovemberDecember
Gas verbruik (m3)22118815986351917172481147207
Electra verbruik (kWh)339280267207181159161176199266306356
Tabel met aangegeven ‘verbruiksplafonds’ per maand.

Met deze ‘dagelijkse verbruiksplafonds’ gaat de energiemaatschappij berekenen welk deel van jouw verbruik onder het prijsplafond voor 2023 valt en welk deel in 2022 viel, toen er nog geen prijsplafond was. Hierdoor wordt jouw rekening opgedeeld in twee delen: voor en na het prijsplafond. Maar ook het prijsplafond voor 2023 wordt in tweeën geknipt: voor en na jouw jaarlijkse afrekening. Houd dit dus in de gaten als je naar je energierekening kijkt, zodat je weet wat je precies betaalt.

Watt?

Heb je wel eens gehoord van watt of kilowatt? Dit zijn eenheden om elektriciteit te meten. Een watt is de standaard eenheid voor elektriciteit, terwijl een kilowatt (kW) gelijk is aan 1000 watt. Gas wordt gemeten in kubieke meter (m3). Maar wat betekent dat voor jou? Als je elektriciteit verbruikt, wordt dat gemeten in kilowattuur (kWh). Dit is eigenlijk gewoon een maatstaf voor hoeveel elektriciteit je gebruikt. Als je bijvoorbeeld een lamp hebt die 100 watt verbruikt en die een uur aan staat, heb je 100 wattuur verbruikt. Als je dat omrekent naar kilowattuur, is dat 0,1 kWh. Dit is wat er op je factuur voor elektriciteit in rekening wordt gebracht. Dus als je de volgende keer naar je elektriciteitsrekening kijkt, weet je wat die cijfers betekenen.

Rekenvoorbeeld

Stel jouw jaarcontract loopt tot 1 april 2023. De energieleverancier berekent dan eerst wat jouw verbruik was van 1 januari tot 1 april; het budget binnen het prijsplafond voor deze periode is 568 m3 gas en 886 kWh stroom. De energieleverancier berekent tegen de maximale tarieven van het prijsplafond jouw energiekosten. Gebruik je meer dan het energieplafond? Dan betaal je het tarief uit jouw energiecontract. Van 1 april tot en met 31 december mag jij als huishouden nog 633 kubieke meter gas en 2.011 kWh stroom gebruiken tegen de maximale tarieven van het prijsplafond. Het maakt daarbij niet uit hoeveel gas en stroom je hebt verbruikt voordat je op 13 april de jaarlijkse energierekening krijgt. In totaal mag je dus in 2023 nog 1.200 kubieke meter gas en 2.900 kWh stroom gebruiken tegen het maximale tarief van het prijsplafond. Hou dit in de gaten als je je energierekening bekijkt, zodat je weet wat je precies betaalt.

Zonnepanelen

Het elektriciteitsverbruik dat onder het prijsplafond valt, wordt berekend na saldering. Dit betekent dat huishoudens die zelf elektriciteit opwekken en invoeden in het net, alleen voor de elektriciteit die ze afnemen van het net onder het plafond vallen. Het prijsplafond geldt alleen voor 2023 en voor de netto-afname van elektriciteit vanaf 1 januari 2023 tot en met 31 december 2023. De jaarrekening en factuur hoeven niet altijd de periode van 1 januari tot 31 december te beslaan, dit hangt af van het contract met de leverancier. Hou dit in de gaten als je wilt weten of je elektriciteitsverbruik onder het plafond blijft.

Van het gas af

Als je helemaal elektrisch bent, kan het voorkomen dat je flink tekort komt met het huidige plan voor het prijsplafond. Dit komt omdat de compensatie die wordt aangeboden alleen geldt voor mensen die zowel aardgas als stroom gebruiken. Als je bijvoorbeeld een warmtepomp hebt en alles wat je nodig hebt (verwarming, warm water) met stroom opwekt, kan je stroomverbruik behoorlijk hoger zijn dan gemiddeld. Als je wel zonnepanelen hebt, is dat minder van belang, maar als je die niet hebt, kan het extra pijn doen omdat het plan ook nog eens een relatief hoge prijs voor stroom hanteert ten opzichte van gas. Uiteindelijk biedt het prijsplafond dus meer bescherming aan bewoners die nog niet helemaal van het gas af zijn.

Hoe check ik mijn verbruik?

Het kabinet verwacht dat ongeveer 4,9 miljoen huishoudens in Nederland (60% van het totaal) onder het prijsplafond zullen blijven en dus volledig kunnen profiteren van de vaste tarieven voor gas en stroom. Dit systeem is wel wat ingewikkelder dan voorheen. Energiemaatschappijen zijn bezig om hun apps aan te passen, zodat je per maand kunt controleren of je verbruik onder het plafond blijft. Maar het is nog niet duidelijk of alle energiemaatschappijen die service tijdig kunnen leveren. Houd dit dus in de gaten als je wilt weten of je onder het prijsplafond blijft.

Stappen nemen

De Woon Duurzaam Adviseur geeft graag uitleg over het prijsplafond en wil jou graag helpen om binnen het energiebudget te blijven. Isoleren is één van de belangrijkste maatregelen om binnen het prijsplafond te blijven, omdat je op deze manier minder energie verbruikt om te verwarmen. Met behulp van het Duurzaam Wonen Advies kunnen wij jou een maatwerk advies geven over het isoleren van je woning, neem contact met ons op voor meer informatie.


[1] https://www.maxmeldpunt.nl/geld/prijsplafond-voor-veel-huishoudens-niet-altijd-gunstig/