Een warmtepomp werkt eigenlijk als een omgekeerde koelkast. In een koelkast wordt warmte onttrokken aan de binnenkant van de koelkast, waardoor de temperatuur daalt in de koelkast. Het apparaat geeft de warmte af aan de lucht buiten het apparaat (voel maar eens achter de koelkast!). Als aandrijving voor verwarming in huis doet een warmtepomp ongeveer hetzelfde. Hierbij onttrekt het toestel warmte-energie uit de omgeving (water, lucht, bodem), die vervolgens in de vorm van warmte wordt vrijgegeven in het verwarmingssysteem dat met de pomp is verbonden. Er zijn verschillende soorten warmtepompen die werken met een andere warmtebron, deze zullen we nu kort toelichten.

Soorten warmtepompen

Er zijn verschillende soorten warmtepompen. Zo zijn er varianten die helemaal zonder gas werken, de all-electric variant bijvoorbeeld. Ook heb je de hybride warmtepompen die nog deels op gas werken. Hier zijn alle warmtepompen op een rij:

• Hybride: deze werkt door gebruik te maken van een combinatie van een elektrische warmtepomp en een verbrandingssysteem (zoals een gasgestookte ketel) om warmte te leveren aan het huis.

• Elektrisch: gaat in werking door elektriciteit te gebruiken om warmte te genereren, door het verhogen van de temperatuur van een bron van lage temperatuur (zoals de grond of de buitenlucht).

• Lucht/water: Werkt door de warmte van de buitenlucht op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warm water te leveren voor verwarming en warm tapwater.

• Water/water: deze werkt door de warmte uit grondwater of oppervlaktewater op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan het huis.

• Lucht/lucht: Werkt door de warmte van de binnenlucht af te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan een andere ruimte in het huis.

• Aard: Werkt door de warmte van de aarde op te nemen en te verhogen, en het vervolgens te gebruiken om warmte te leveren aan het huis.

Warmteafgiftesysteem

Het warmteafgiftesysteem heeft ook een grote impact op de efficiëntie van jouw warmtepomp. Met behulp van het warmteafgiftesysteem wordt de opgewekte warmte van de pomp verspreid door de woning. Dit kan bijvoorbeeld met behulp van radiatoren, convectoren, wand- en vloerverwarming. Wanneer je dus een warmtepomp wilt installeren, moet je ervoor zorgen dat jouw warmteafgiftesysteem samen kan werken met de dit apparaat. Belangrijk om te weten is dat de gemiddelde warmtepomp het cv-water tot ongeveer 45-50 graden verwarmt, waarna het afgegeven kan worden. In verhouding, de traditionele CV ketel verwarmt het water tot zo’n 90 graden. Over het algemeen geldt dat je het warmteafgifteoppervlak moet vergroten wanneer je een warmtepomp hebt geïnstalleerd. Het warmteafgifteoppervlak kan vergroot worden door het plaatsen van extra radiatoren, convectoren of vloerverwarming. Zorg er daarnaast voor dat het warmteafgiftesysteem ook met de lagere temperaturen kan werken.

Ben jij ‘warmtepomp-ready’?

Voordat je een warmtepomp aanschaft moet de woning eerst voldoende geïsoleerd zijn. Het is namelijk belangrijk dat het zo efficiënt mogelijk kan verwarmen en niet binnen grote temperatuurverschillen hoeft te werken. Denk bijvoorbeeld aan een koelkast. Een koelkast werkt namelijk ook niet als de deur open staat: te veel energieverlies. Over het algemeen geldt dat een huis voor de aanschaf goed geïsoleerd moet zijn. In het geval van een hybride warmtepomp is spouw-, vloer- en dakisolatie nodig. Ook is er HR++-glas nodig. De meeste woningen die na 1995 zijn gebouwd, zijn goed geïsoleerd en hebben energielabel B.

Het wonder van de warmtepomp

Een warmtepomp onttrekt dus warmte van een bron buiten de pomp, zoals bijvoorbeeld lucht. Het ‘verplaatsen’ van deze warmte kost energie, maar deze energie kan uiteindelijk ook in warmte worden omgezet. Op deze manier kan de pomp een enorm hoge efficiëntie (400-500%) behalen ten opzichte van een normale CV-ketel (90%). Dit wordt ook wel het wonder genoemd. Stel je onttrekt 4kW aan warmte uit de lucht en gebruikt hier 1kW stroom voor. Dan kun je hier dus 5kW warmte mee genereren: een efficiëntie van 500%.

Hoeveel stroom gebruikt een warmtepomp?

Zonnepanelen zijn een goede combinatie met een warmtepomp, aangezien een warmtepomp veel elektriciteit gebruikt. Wanneer je zelf je elektriciteit opwekt, hoef je geen stroom ‘van het net’ te halen om jouw pomp van energie te voorzien. Zonnepanelen zorgen er dus voor dat je de elektriciteitsvraag van jouw pomp kan opvangen wat een positieve invloed heeft op de energierekening.

Advies over een warmtepomp

Bij Woon Duurzaam Adviseur kunnen wij jou adviseren over welke isolerende maatregelen het beste bij jouw woning passen en hoeveel je hiermee kunt besparen. Daarnaast kunnen wij jou ook vertellen of jouw woning ‘warmtepomp ready’ is, of dat je eerst misschien nog andere maatregelen moet doorvoeren.

Binnen het maatwerk Woon Duurzaam Advies kunnen wij jou ook adviseren over welke variant het beste bij jouw huishouden past. Zo kijken wij naar verschillende parameters van jouw woning zoals: huidige energievraag, aanwezigheid van isolerende maatregelen of zonnepanelen en jouw toekomstige energiebehoefte. Aan de hand van deze parameters berekenen wij het benodigde vermogen (in kW) van de warmtepomp en kijken daarna welk type het beste bij jouw totaalplaatje past.

Na het advies voor jouw specifieke woonsituatie kunnen we je ook helpen met de uitvoering. Wij werken samen met erkende partners in de installatiebranche, zoals Klimax, die offertes kunnen opleveren die aansluiten op jouw advies. Op deze manier zorgen we er dus voor dat het idee van de warmtepomp geen gebakken lucht meer is, maar dat jij er ook echt straks op een duurzame manier er warm bij zit.